اسلام آباد – 25 فيبروري (اي پي پي) پرڏيهي وزير مخدوم شاهه محمود قريشي چيو آهي ته پاڪستان ڪنهن ڪئمپ پاليٽسڪ جو حصو نه بڻجندو، اسان معاشي ۽ انساني طور تي گروپ سياست جي ??ڏي قيمت ادا ڪئي آهي، پاڪستان جي ??فادن کي مٿانهون رکنداسين، روس گوادر ۾ ايل اين جي ??رمينل قائم ڪرڻ جو خواهشمند آهي، پاڪستان جا يورپي يونين، آمريڪا سميت دنيا جي سمورين طاقتن سان بهترين لاڳاپا آهن، علائقائي رابطن جي ??اءِ روس جي خصوصي اهميت آهي، وزيراعظم مناسب وقت ۽ جڳهه تي يوڪرين جي حوا??ي سان ڳالهه ڪئي، روس يوڪرين تڪرار سفارتي ڪوششن سان حل ٿيڻ گهرجي، وزيراعظم عمران خان جي روسي قيادت سان ملاقاتن ۾ پاڪ روس ڊگهي مدي واري گهڻ رخي لاڳاپن جي ??روغ ۽ توانائي جي شعبي ۾ تعاون تي ڳالهه ٻولهه ٿي، پاڪستان روس سان ڊگهي مدي واري بنيادن تي گئس حاصل ڪرڻ ۾ دلچسپي رکي ٿو. پرڏيهي وزارت ۾ وزيراعظم جي تازي روس جي دوري جي حوا??ي سان پريس ڪانفرنس کي خطاب ڪندي پرڏيهي وزير چيو ته ماسڪو ۾ پاڪ روس قيادت جي ??چ ۾ ملاقات ۾ ٻطرفن لاڳاپن جو تفصيلي جائزو ورتو ويو. وزيراعظم عمران خان جي روسي صدر سان ساڍا ٽن ڪلاڪن جي ??لاقات ۾ ٻطرفن لاڳاپن، علائقائي معاملن خاص طور تي افغانستان جي صورتحال ۽ ڏکڻ ايشيا ۾ امن ۽ استحڪام ۽ سلامتي بابت معاملا بحث هيٺ آيا. هن چيو ته پاڪستان ۽ روس ٻئي افغانستان ۾ امن ۽ استحڪام جا خواهشمند آهن. وزيراعظم عمران خان روس جي صدر کي خاص طور تي والاريل ڪشمير جي صورتحال کان آگاهه ڪيو. روسي صدر سان ملاقات ۾ پاڪستان ۽ روس جي ??چ ۾ توانائي جي شعبي ۾ تعاون ۽ ايل اين جي سميت ڪيترن ئي منصوبن تي ڳالهه ٻولهه ڪئي وئي جڏهن ته وڌيڪ ڌيان نارٿ سائوٿ گئس پائيپ لائين جيڪو پاڪستان جو اسٽريم گئس پائيپ لائين منصوبو سڏرائي ٿو، تي رهيو. وزيراعظم اسلامو فوبيا جي ??ڌندڙ واقعن جي حوا??ي سان پڻ روس جي صدر کي آگاهه ڪيو، روس جي ??ائب وزيراعظم ۽ توانائي واري وزير سان ملاقاتن ۾ پڻ ٻطرفن لاڳاپن ۽ تعاون وڌائڻ کانسواءِ سيڙپڪاري جي ??وقعن تي ڳالهه ٻولهه ڪئي وئي. ان کانسواءِ روس کان گئس جي خريداري تي پڻ خيالن جي ڏي وٺ ڪئي وئي. هن چيو ته پاڪستان کي پنهنجي ??لڪي ضرورتن لاءِ گئس جي ضرورت آهي ۽ اسان روس سان ڊگهي مدي وارن بنيادن تي گئس جي خريداري حاصل ڪرڻ ۾ دلچسپي رکون ٿا. پرڏيهي وزي چيو ته روس گوادر ۾ ايل اين جي ??رمينل ۾ پڻ پنهنجي دلچسپي جو اظهار ڪيو آهي. وزيراعظم ۽ مون پاڪستان ۽ روس جي بزنس ڪميونٽي جي ??ورم سان پڻ خيالن جي ڏي وٺ ڪئي جنهن ۾ مختلف شعبن ۾ موجود موقعن مان فائدو کڻڻ ۽ تعاون وڌائڻ ۽ واپار جي ??روغ ۾ ايندڙ رڪاوٽن ۽ بئنڪنگ جي حوا??ي سان مشڪلاتن تي خيالن جي ڏي وٺ پڻ ڪارائتي رهي. روس جي سيڙپڪارن مارچ جي آخر ۾ اسلام آباد ۾ ٿيندڙ سيڙپڪاري ڪانفرنس ۾ شموليت ۾ پڻ دلچسپي جو اظهار ڪيو. هن چيو ته وزيراعظم ماسڪو ۾ مسجد جو پڻ دورو ڪيو اتان جون سهولتون ڏسڻ وٽان آهن. مفتي اعظم سان ملاقات ۾ وزيراعظم کي ٻڌايو ويو ته روس فيڊريشن ۾ اٽڪل 25 ملين مسلمان رهن ٿا. وزيراعظم عمران خان جي روسي قيادت سان ملاقات ۾ افغان صورتحال جي حوا??ي سان پڻ ڳالهه ٻولهه ٿي، افغان مسئلي تي روس ۽ پاڪستان جي سوچ ۾ هم آهنگي آهي. روسي قيادت کي ٻڌايو ويو ته افغانستان ۾ انساني الميي ۽ معاشي بحران جا اثر نه رڳو افغانستان پر خطي تي به پوندا. پرڏيهي وزير چيو ته افغان مسئلي تي 30 ۽ 31 مارچ تي بيجنگ ۾ ويهڪ ٿيندي جنهن ۾ روس سميت افغانستان جي ??يجهن پاڙيسري ملڪن جا پرڏيهي وزير شرڪت ڪندا. پرڏيهي وزير چيو ته پاڪستان ۽ روس عالمي خاص طور تي ايس سي او فورمن تي گڏيل مقصدن کي فروغ ڏيڻ تي اتفاق ڪيو آهي. هن چيو ته روسي قيادت سان ڏکڻ ايشيا ۾ علائقائي عدم توازن، امن امان ۽ خطرن کي منهن ڏيڻ جي حوا??ي سان پڻ ڳالهه ٻولهه ٿي. پرڏيهي وزير چيو ته وزيراعظم يوڪرين جي حوا??ي سان پاڪستان جو موقف مناسب وقت ۽ مناسب جڳهه تي پيش ڪيو. هن چيو ته يوڪرين جي صورتحال رات وچ ۾ جنم ناهي ورتو، ان جي ڊگهي تاريخ آهي. پاڪستان جي ??هرين ڏينهن کان اها خواهش رهي آهي ته اهو تڪرار سفارتڪاري جي ذريعي حل ٿيڻ گهرجي ڇو ته اهڙي صورتحال ۾ وڌيڪ نقصان اسرندڙ ملڪن جو ئي ٿئي ٿو. عالمي مارڪيٽ ۾ تيل جون قيمتون هن وقت 100 ڊالر کان مٿي ٿي چڪيون آهن جڏهن ته ڪڻڪ جي ??يمتن تي پڻ اثر پوندو. هن چيو ته سفارتڪاري جا امڪان اڃا به موجود آهن ۽ معاملن کي وڌيڪ خراب ٿيڻ کان روڪي سگهجي ??و، تڪرارن ۽ جنگين سان تمام گ??ڻو نقصان ٿئي ٿو. هن چيو ته وزيراعظم جي روس جي دوري کان اڳ اسان وزيراعظم هائوس ۾ مشاورتي اجلاس طلب ڪيو هو جنهن ۾ اڳوڻن سفارتڪارن سميت پرڏيهي وزارت جي سينيئر آفيسرن پڻ شرڪت ڪئي ۽ روس يوڪرين تڪرار جي ??س منظر ۾ دوري جو جائزو ورتو ويو. مشاورت کانپوءِ ان نتيجي تي پهتاسين ته روس سان لاڳاپن ۾ اڳڀرائي جو موقعو هٿ مان وڃائڻ نه گهرجي ۽ اسان جو فيصلو صحيح هو، اسان جي ڊپلوميسي اسپيس ۾ اضافو ٿيو. پرڏيهي وزير چيو ته ڊائيلاگ ۽ ڊپلوميسي جي اهميت کان انڪار نه ٿو ڪري سگهجي. پرڏيهي وزير چيو ته اسان فيصلو ڪيو آهي ته پاڪستان ڪنهن گروپ جي سياست جو حصو نه بڻجندو. پاڪستان معاشي ۽ انساني طور تي ڪئمپ پاليٽيڪس جي ??ڏي قيمت ادا ڪئي آهي، اسان پاڪستان جي ??فادن کي مٿانهون رکنداسين. اسان جا يورپي يونين آمريڪا سميت دنيا جي سمورين طاقتن سان بهترين لاڳاپا آهن. علائقائي رابطن جي ??اءِ روس جي خصوصي اهميت آهي. هڪ سوال جو جواب ڏيندي پرڏيهي وزير چيو ته روس جي دوري کان اڳ آمريڪي رابطا هئا، انهن ”معصومانه“ سوال ڪيو ۽ اسان ”مودبانه“ جواب ڏنو. وزيراعظم دوري سان انتهائي مطمئن هو ڇو ته ان جا يورپ ۾ نه ته محلات هئا ۽ نه بئنڪ اڪائونٽس، هو پاڪستان جي ??فاد جي ڳالهه ڪرڻ ويو هو. اسان جي ??رڏيهي پاليسي ۾ هڪ جدت آهي، قوم کي ان ڳالهه تي اطمينان هجڻ گهرجي. پرڏيهي وزير چيو ته پاڪستان جا يوڪرين سان سٺا لاڳاپا هئا ۽ آهن. پاڪستان يوڪرين کي وڏي اهميت ڏي ٿو. روس سان اسان جا فوجي ??اڳاپا بهتري طرف وڃي رهيا آهن. يوڪرين ۾ پاڪستاني شهرين ۽ شاگردن جي حوا??ي سان پرڏيهي وزير چيو ته اتي سمورا شاگرد محفوظ آهن، اتي پاڪستاني شاگردن جي ??ارجڻ جي حوا??ي سان خبر ۾ ڪا صداقت نه آهي. هن چيو ته منهنجي ??اڪستاني سفير سان تفصيلي ڳالهه ٻولهه ٿي ۽ کيس پاڪستانين جي تحفظ جي ??دايت ڏني آهي. پاڪستانين جو تحفظ اسان جي اولين ترجيح آهي، اسان ڪيف مان سفارتخاني کي عارضي طور تي پولينڊ جي سرحد ويجهو يوڪريني شهر ترنول منتقل ڪيو آهي ته جيئن پاڪستاني شهرين کي آساني سان پولينڊ منتقل ڪري سگهجي. ملڪي سياست جي حوا??ي سان هڪ سوال جو جواب ڏيندي پرڏيهي وزير چيو ته مخالف ڌر جي ??لاقاتن جو اسان تي ڪو اثر نه پوندو. اڄ ڇنڇر ڏينهن سنڌ حقوق مارچ جي ??اءِ گهوٽڪي پهچي رهيو آهيان، بلاول ۽ شهباز شريف تيار ٿي وڃن، بلاول ڀٽو کي هر ڳالهه جو تفصيلي جواب لاڙڪاڻي ۾ ملندو.
